Trong việc xây dựng nhà ở, nhiều người ít quan tâm đến việc nộp thuế khi xây dựng nhà. Đến lúc làm thủ tục về chủ quyền nhà - đất, lúc đó mới biết phải thực hiện nghĩa vụ thuế thì mới có chứng từ kèm theo hồ sơ đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và sở hữu nhà.
 |
| Theo quy định hiện hành, tổ chức, cá nhân kinh doanh xây dựng là người nộp thuế về hoạt động xây dựng nhà ở, nếu không có thỏa thuận khác với chủ nhà. Trong ảnh: Xây dựng nhà ở tư nhân tại TT.Phước Bửu, huyện Xuyên Mộc (ảnh minh họa). |
Ông Đoàn Văn Đằng, Chi cục trưởng Chi cục Thuế TP.Vũng Tàu cho biết: Trên địa bàn TP.Vũng Tàu, Chi cục thuế thực hiện việc thu thuế liên quan đến lĩnh vực xây dựng nhà ở tư nhân bình quân 6 – 7 tỷ đồng/năm, đa số là nhà cấp 2, cấp 3, số tiền thu khoảng trên dưới 20 triệu đồng/trường hợp, trong đó phần lớn là truy thu thuế đối với cá nhân kinh doanh xây dựng nhà ở cho người dân. Tuy nhiên, cũng có rất nhiều trường hợp chủ nhà phải chịu trách nhiệm về nghĩa vụ thuế xây dựng nhà khi làm thủ tục xác lập quyền sở hữu do lúc làm hợp đồng thi công xây dựng đã không xác định rõ nghĩa vụ thuế thuộc về nhà thầu hay chủ nhà.
Tình trạng không xác định rõ nghĩa vụ thuế khi xây dựng nhà ở cũng phổ biến ở nhiều nơi khác. Thực tế cho thấy, trong quá trình xây dựng nhà ở, nhiều người ít quan tâm đến việc ai là người nộp thuế. Như trường hợp của ông Lê Hồng Viễn (TT.Phước Bửu, huyện Xuyên Mộc), khi làm thủ tục chuyển quyền sử dụng đất và xác lập quyền sở hữu nhà ở do cha mẹ tặng cho, ông Viễn không chứng minh được việc căn nhà này đã đóng thuế xây dựng hay chưa, nên cán bộ tiếp nhận hồ sơ hướng dẫn ông phải làm nghĩa vụ thuế đối với việc xây dựng nhà ở do cha mẹ ông thực hiện vào năm 2012, lấy chứng từ nộp thuế bổ sung vào hồ sơ.
Theo ông Trương Kim Tân, Chi cục trưởng Chi cục Thuế huyện Xuyên Mộc: Luật thuế Giá trị gia tăng (GTGT), Luật thuế Thu nhập doanh nghiệp (TNDN) và Luật thuế Thu nhập cá nhân (TNCN) quy định đối tượng nộp các sắc thuế này là tổ chức, cá nhân có hoạt động sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ. Như vậy, trong lĩnh vực xây dựng nhà ở thì các tổ chức, cá nhân có hoạt động kinh doanh xây dựng là đối tượng phải đăng ký, kê khai nộp thuế GTGT, thuế TNDN (đối với DN xây dựng) hoặc thuế TNCN (đối với cá nhân kinh doanh xây dựng) với cơ quan thuế địa phương nơi đăng ký kinh doanh, hoặc nơi thực hiện xây dựng công trình.
Luật quy định như trên, nhưng chuyện phổ biến lâu nay là nhiều nhà thầu tư nhân khi nhận xây dựng nhà ở của người dân thường không thực hiện kê khai nộp thuế theo quy định. Đây là hành vi vi phạm pháp luật về thuế, sẽ bị truy thu thuế và xử phạt chậm nộp thuế. Trường hợp cơ quan thuế thực hiện kiểm tra và có đủ cơ sở xác định tổ chức, cá nhân nhận thầu xây dựng nhà ở của các hộ gia đình không thực hiện đăng ký kê khai, nộp thuế đối với hoạt động nhận thầu xây dựng thì cơ quan thuế tiến hành các biện pháp truy thu đủ số thuế GTGT, thuế TNDN hoặc thuế TNCN. Theo quy định của Luật Quản lý thuế, nhà thầu xây dựng phải nộp đủ số tiền thuế thiếu, số tiền thuế trốn và bị xử phạt tiền chậm nộp cho toàn bộ thời gian trở về trước, kể từ ngày phát hiện hành vi vi phạm. Nếu quá thời hiệu xử phạt về thuế (thời hạn 10 năm trở về trước kể từ ngày phát hiện hành vi vi phạm), thì người nộp thuế không bị xử phạt về hành vi chậm nộp, nhưng phải nộp đủ số tiền thuế chưa nộp, số tiền thuế thiếu vào ngân sách Nhà nước.
Như vậy, hộ gia đình là người thuê xây dựng nhà ở, nên không phải là người nộp thuế, cơ quan thuế không thực hiện truy thu thuế đối với hộ gia đình. Tuy nhiên, nếu chủ nhà không có chứng từ chứng minh việc nộp thuế thuộc về nhà thầu, hoặc không tìm được chủ thầu xây dựng để truy thu thuế, thì chủ nhà chịu trách nhiệm thực hiện việc nộp thuế. Nhưng trường hợp giữa chủ nhà và nhà thầu xây dựng có ghi rõ trách nhiệm nộp thuế thuộc về chủ nhà có được không? Theo ông Đoàn Văn Đằng, đây là thỏa thuận dân sự giữa hai bên, cơ quan thuế không can thiệp, nhưng chủ nhà phải thực hiện việc nộp thuế đúng quy định pháp luật như áp dụng đối với nhà thầu xây dựng.
Bài, ảnh: NHỰT THANH