Trong vòng một năm, không nhất thiết phải qua bước khiếu nại

Nhiều trường hợp người dân bị mất quyền khởi kiện quyết định hành chính (QĐHC) do không hiểu biết đầy đủ về thời hiệu và thủ tục khởi kiện vụ án hành chính đối với QĐHC. Để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của mình, người dân cần nắm rõ những quy định về Luật Tố tụng hành chính.

Người dân cần trang bị những kiến thức về pháp luật để có thể tự bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho mình. Trong ảnh: Cán bộ Trung tâm trợ giúp pháp lý tỉnh tư vấn pháp luật cho người dân ở TP. Bà Rịa. Ảnh: TRÚC GIANG

Ngày 1-7-2009, ông Nguyễn Văn H. nhận được quyết định của UBND huyện A. về việc phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất cho một dự án mà ông có đất phải thu hồi. Không đồng ý với số tiền bồi thường, hỗ trợ, ngày 15-7-2000, ông H. đã khiếu nại đến Chủ tịch UBND huyện A. Ngày 22-5-2010, Chủ tịch UBND huyện A đã ban hành quyết định giải quyết khiếu nại (GQKN). Không đồng ý với quyết định GQKN của UBND huyện A, ông H. tiếp tục khiếu nại đến Chủ tịch UBND tỉnh, đến ngày 9-10-2013, Chủ tịch UBND tỉnh ban hành quyết định GQKN. Tuy nhiên, ông H. vẫn không đồng ý với quyết định GQKN của UBND tỉnh và muốn khởi kiện quyết định của UBND huyện A. về việc phê duyệt kinh phí bồi thường, hỗ trợ khi thu hồi đất, nhưng tòa án trả lời thời hiệu khởi kiện đã hết.

Vụ việc của ông H là một trong nhiều trường hợp xảy ra ở nhiều địa phương, mà nguyên nhân là do người dân không hiểu biết đầy đủ về thời hiệu và thủ tục khởi kiện vụ án hành chính đối với QĐHC.

Theo Luật sư Dương Thanh Thuận, Giám đốc Công ty Luật hợp doanh Dương Chính (TP. Bà Rịa), việc Tòa án không thể thụ lý giải quyết vụ kiện của ông H. do hết thời hiệu khởi kiện là hoàn toàn đúng. Bởi, theo quy định tại Nghị quyết số 56/2010/QH12 của Quốc hội về việc thi hành Luật Tố tụng hành chính, đối với QĐHC về quản lý đất đai mà người khởi kiện đã thực hiện việc khiếu nại đến Chủ tịch UBND cấp huyện, hoặc Chủ tịch UBND cấp tỉnh từ ngày 1-6-2006 đến ngày 1-7-2011 (ngày Luật Tố tụng hành chính có hiệu lực) mà không được giải quyết, hoặc không đồng ý với quyết định GQKN, thì được quyền khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án trong thời hạn 1 năm từ ngày 1-7-2011 đến ngày 1-7-2012.

Luật Tố tụng hành chính còn quy định, trong thời hạn 1 năm kể từ ngày nhận được, hoặc biết được QĐHC, cá nhân, cơ quan, tổ chức được quyền nộp đơn khởi kiện thẳng đến Tòa án, yêu cầu Tòa án giải quyết vụ án hành chính, nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp mà không nhất thiết phải qua bước khiếu nại QĐHC với cơ quan đã ban hành. Trường hợp đã khiếu nại QĐHC với người có thẩm quyền GQKN, nhưng hết thời hạn GQKN theo quy định của pháp luật về khiếu nại (thời hạn GQKN lần đầu tối đa là 45 ngày, thời hạn GQKN lần hai tối đa là 60 ngày kể từ ngày thụ lý), mà khiếu nại không được giải quyết hoặc đã được giải quyết, nhưng không đồng ý với việc GQKN thì vẫn được quyền khởi kiện QĐHC tại Tòa án nếu thời hiệu khởi kiện vẫn còn. Do đó, khi nhận được, hoặc biết được QĐHC mà để qua 1 năm (trừ trường hợp vì sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan khác làm cho người khởi kiện không khởi kiện được trong thời hạn 1 năm thì thời gian đó không tính vào thời hiệu khởi kiện) mới nộp đơn khởi kiện, thì sẽ bị mất quyền khởi kiện. Hiện nay, pháp luật không thừa nhận lý do thời gian chờ đợi GQKN là sự kiện bất khả kháng, hoặc trở ngại khách quan. Thời hạn Tòa án đưa vụ án ra xét xử  đối với trường hợp khởi kiện QĐHC là không quá 6 tháng kể từ ngày thụ lý vụ án.

Cá nhân, cơ quan, tổ chức mong muốn được khởi kiện để yêu cầu Tòa án xét xử công bằng đối với QĐHC nhằm bảo vệ cho quyền lợi hợp pháp của mình thì việc chú ý đến thời hiệu khởi kiện là hết sức quan trọng.

SONG AN