Thiếu hụt nguồn nhân lực logistics

Theo dự báo, chỉ tính riêng giai đoạn 2018-2020, tỉnh cần đến 9.000 lao động cho lĩnh vực cảng biển, logistics. Tuy nhiên, cũng trong thời gian này, các trường mới chỉ đào tạo được khoảng 5.000 lao động, thiếu một nửa so với nhu cầu thực tế.

Xếp dỡ hàng container tại Cảng TCIT.

DOANH NGHIỆP KHÓ TUYỂN DỤNG

Là DN hoạt động lĩnh vực cảng biển và logistics, Công ty CP Cảng tổng hợp Thị Vải (TX. Phú Mỹ) luôn cần có đội ngũ nhân lực lành nghề để cung cấp đa dạng các dịch vụ chất lượng như: Xếp dỡ, vận chuyển hàng hóa; cho thuê kho, bãi lưu trữ hàng hóa; cung cấp dịch vụ logistics cho các dự án, các khách hàng… Tuy nhiên, công ty gặp nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm nguồn nhân lực, đặc biệt nguồn nhân lực chất lượng cao. Ông Dương Thanh Khang, Phó Tổng Giám đốc Công ty CP Cảng tổng hợp Thị Vải cho biết, vừa qua, DN cần tuyển dụng 50 nhân sự phụ trách các vị trí dịch vụ logistics nhưng việc tuyển dụng nhân sự tại BR-VT không đáp ứng được, buộc DN phải tuyển dụng từ TP.Hồ Chí Minh và các tỉnh lân cận. Do đó, hàng tháng DN tốn thêm chi phí cho nhân viên đi lại hàng ngày từ TP. Hồ Chí Minh xuống TX. Phú Mỹ làm việc.

Hiện nhu cầu nguồn nhân lực phục vụ ngành dịch vụ logistics ở BR-VT rất lớn. Trong ảnh: Ê kíp trực cảng điều hành công việc ngoài cầu cảng tại Cảng CMIT.

Nhiều DN hoạt động trong lĩnh vực cảng biển – logistics cũng cho biết, việc tuyển dụng nhân sự cho ngành này hết sức khó khăn. Bà Nguyễn Thị Kim Ân, Trưởng phòng nhân sự, Công ty TNHH Liên doanh Container quốc tế Cảng Sài Gòn-SSA (TX.Phú Mỹ) cho biết: Hiện nay, công ty đang cần tuyển 30 lao động cho các vị trí quản lý hoặc chuyên môn cao như: công nghệ thông tin, an toàn lao động, marketing, kỹ thuật… nhưng đến nay vẫn chưa tuyển đủ.  Đi đôi với việc thiếu về số lượng thì theo các DN, hầu hết người lao động chưa được đào tạo chuyên sâu nên các DN khi tuyển dụng phải mất từ 1 - 2 năm để đào tạo.

Theo đánh giá của các DN, nguồn nhân lực của ngành logistics chủ yếu do các DN tự đào tạo, trong khi các chương trình đào tạo chính quy chỉ mới thực hiện vài năm gần đây, đã dẫn đến việc không đáp ứng kịp nhu cầu phát triển nóng của ngành, ước trên 10%/năm. Thiếu đội ngũ nhân viên chuyên nghiệp, lao động được đào tạo bài bản trong lĩnh vực dịch vụ logistics, do đó nhiều DN khi tuyển dụng xong phải tốn thêm một nguồn chi phí đào tạo lại mới đáp ứng yêu cầu công việc. Ông Trần Đức Tuân, Giám đốc Công ty CP Otran Logistics (KCN Phú Mỹ 1) cho rằng, một trong những nguyên nhân chính dẫn đến thực trạng này là do các kỹ năng mà lao động được đào tạo trong nhà trường chưa đáp ứng nhu cầu tuyển dụng của DN, quá trình đào tạo chưa gắn kết chặt chẽ với nhu cầu của thị trường lao động; trang thiết bị, cơ sở đào tạo chưa theo kịp được với sự thay đổi của máy móc, công nghệ hiện nay.

TĂNG TỐC ĐÀO TẠO

Cả nước hiện có khoảng 23.000 DN cung cấp dịch vụ logistics, trong đó tỉnh BR-VT có khoảng 1.000 DN. Theo đề án nguồn nhân lực cảng biển và dịch vụ logistics của tỉnh, khi 57 dự án cảng biển đi vào hoạt động, nhu cầu nguồn nhân lực trong lĩnh vực logistics lên đến 20 ngàn lao động, với gần 130 vị trí việc làm, gồm: nhân viên xếp dỡ container; kho bãi; dịch vụ chuyển phát; vận tải hàng hóa; phân tích và kiểm định; nhân viên kho vận, thủ tục hải quan, kiểm đếm... Để khắc phục tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực trong lĩnh vực logistics, các chuyên gia cho rằng cần đưa chương trình về khai thác cảng biển, đặc biệt là dịch vụ logistics vào nội dung đào tạo chính thức tại các trường đại học.

Bốc dỡ hàng xuất nhập khẩu tại Cảng CMIT.

Riêng tại BR-VT, hiện nay, Trường ĐH BR-VT và 7 trường cao đẳng nghề, trung cấp nghề đã có chuyên ngành cảng biển, logistics nhưng khả năng đào tạo cũng chưa đạt mong muốn. Cụ thể, từ năm 2012, Trường ĐH BR-VT đào tạo hệ đại học chính quy ngành Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng và coi đây là một trong những ngành đào tạo trọng điểm trong chiến lược phát triển của nhà trường. Tuy nhiên, tính đến tháng 7/2019, mới chỉ có 300 sinh viên ngành logistics và quản lý chuỗi cung ứng ra trường. Ngoài ra, 4 trường cao đẳng nghề, 3 trường trung cấp nghề của tỉnh có đào tạo về chuyên ngành cảng biển logistics, thời gian qua đã đào tạo được hơn 5.000 công nhân kỹ thuật với các chuyên đề ngành logistics như: kinh tế logistics, quản trị nhân sự, luật vận tải, quản trị logistics, quản trị chuỗi cung ứng, quản trị hệ thống phân phối, giao nhận vận tải, khai thác vận tải đa phương thức, nghiệp vụ tài chính, kế toán các loại… Nhưng thực tế, số lượng đào tạo này mới chỉ đáp ứng được hơn 55% nhu cầu.

Ông Đỗ Thanh Phong, Phó trưởng ngành Logistics và Quản lý chuỗi cung ứng (Trường Đại học BR-VT) cho biết: để đáp ứng nhu cầu về nguồn nhân lực logistics, hiện nay chương trình đào tạo của trường Đại học BR-VT được xây dựng theo hướng doanh nghiệp hóa và quốc tế hóa; cập nhật và linh hoạt theo xu hướng phát triển của xã hội; tiếp cận chương trình của Hiệp hội Logistics quốc tế FIATA, AFFA, IATA, Hiệp hội các DN dịch vụ Logistics Việt Nam (VLA) và Hiệp hội Cảng biển Việt Nam (VPA). Bên cạnh đó, trường đã ký thỏa thuận hợp tác với hơn 40 DN phối hợp đưa sinh viên thực tế, thực tập ngay từ năm thứ 1 như: Công ty CP Cảng tổng hợp Thị Vải, Cảng biển quốc tế Bông Sen, Công ty TNHH Cảng Quốc tế Cái Mép, Công ty Liên doanh dịch vụ container Quốc tế Cảng Sài Gòn – SSA, Tổng Công ty Tân Cảng Sài Gòn…

Bài, ảnh: TRÀ NGÂN