Cách đây vừa đúng 20 năm, ngày 13/6/2001, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 93/2001/QĐ-TTg, lấy tháng 6 hàng năm là “Tháng hành động phòng, chống ma túy” và ngày 26/6 hàng năm là “Ngày toàn dân phòng, chống ma túy”. Hàng năm, vào thời gian này, Ủy ban Quốc gia phòng chống AIDS và tệ nạn ma túy, mại dâm, chủ trì và phối hợp với các bộ, ngành liên quan, các tỉnh, thành phố, phát động phong trào toàn dân tham gia phòng chống ma túy.
Mỗi năm, “Tháng hành động phòng chống ma túy” có một chủ đề thiết thực, như: “Giảm cầu ma túy thông qua hành động của cộng đồng”, “Phòng chống ma túy thông qua giáo dục”, “Phụ nữ với lạm dụng ma túy và phòng chống ma túy”, “Huy động cộng đồng tham gia phòng chống ma túy”, “Phát huy tinh thần phòng chống COVID-19, hãy hành động vì cộng đồng không ma túy”…
Trong những năm gần đây, tình trạng nghiện hút, nghiện chích ma túy lan rộng, xâm nhập vào nhiều lứa tuổi và trở thành hiểm họa lớn đối với toàn xã hội. Ma túy đang làm gia tăng tội phạm, làm suy thoái nhân cách, phẩm giá và tàn phá cuộc sống yên vui của nhiều gia đình. Hoạt động của tội phạm ma túy ngày càng diễn biến phức tạp, số vụ án ma túy bị phát hiện, bị triệt phá tăng qua từng năm. Đặc biệt, tội phạm ma túy hoạt động ngày càng manh động và liều lĩnh; nhiều đối tượng còn sử dụng vũ khí nóng, sẵn sàng chống đối lực lượng công an, quân đội khi bị phát hiện, vây bắt. Tinh vi hơn, chúng còn lợi dụng sự phát triển nhanh chóng, phủ sóng rộng khắp của các trang thương mại điện tử để làm nơi giao dịch, mua bán ma túy cho các con nghiện.
Thực tế cho thấy, tệ nạn ma túy đã và đang ảnh hưởng nghiêm trọng đến nhiều hoạt động của xã hội, làm gia tăng tệ nạn cờ bạc, trộm cắp, buôn lậu. Nhiều trường hợp người nghiện ma túy đã đi vào con đường phạm pháp để kiếm tiền thỏa mãn cơn nghiện, kể cả việc dấn thân vào buôn bán ma túy để có tiền hút, chích. Ma túy làm suy giảm sức lao động xã hội, mà người nghiện ma túy hiện nay chiếm tỷ lệ chủ yếu là lực lượng thanh niên - lực lượng lao động chính của xã hội. Số liệu thống kê từ Bộ Công an cho thấy, trong số hơn 235 ngàn người nghiện ma túy có hồ sơ quản lý trong cả nước, đối tượng dưới 16 tuổi chiếm 0,1%, từ 16 đến dưới 30 tuổi chiếm 48%, nếu tính đến độ tuổi 35 thì tỷ lệ này thậm chí lên đến 76%. Trong số những người sử dụng trái phép chất ma túy, có khoảng 60% người sử dụng ma túy lần đầu tiên có độ tuổi từ 15 đến 25 tuổi. Hiện nay, với sự xuất hiện ngày càng đa dạng về chủng loại ma túy tổng hợp và chất hướng thần mới, kích thích tính tò mò của nhiều thanh thiếu niên đối với những tiền chất gây nghiện. Đó cũng chính là hồi chuông cảnh báo về sự nguy hiểm của ma túy, của các chất hướng thần mới đối với lứa tuổi học sinh, sinh viên.
Hành động vì cộng đồng không ma túy trên cơ sở xác định tầm quan trọng của công tác tuyên truyền trong đấu tranh phòng chống ma túy, kịp thời lan tỏa các chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về huy động sức mạnh toàn dân trong công tác phòng chống ma túy. Đồng thời, tăng cường công tác truyền thông, nâng cao ý thức và nhận thức của người dân về sự nguy hại và nguy cơ rình rập của ma túy đối với gia đình và xã hội. Để công tác tuyên truyền đi vào cuộc sống, các cấp, các ngành chức năng, các đoàn thể xã hội cần linh hoạt lồng ghép công tác phòng, chống ma túy với các phong trào: “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, “Xây dựng nông thôn mới, đô thị thông minh”, “Xây dựng cơ quan văn hóa”, “Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc”… Gắn vai trò, trách nhiệm của các cấp ủy, chính quyền trong việc xây dựng và giữ gìn môi trường địa bàn không có ma túy, không phát sinh người nghiện mới. Bên cạnh đó, các lực lượng chức năng cần quyết liệt tấn công, trấn áp hoạt động của tội phạm ma túy, ngăn chặn “đầu vào” của các đối tượng nghiện và kiểm soát ma túy ngay từ cơ sở. Chủ động điều tra, khám phá và xóa bỏ các điểm phức tạp về ma túy; nhanh chóng phát hiện các hoạt động lợi dụng các loại hình dịch vụ kinh doanh để lôi kéo người nghiện tham gia “bay”, “lắc”. Kịp thời động viên người dân tích cực tố giác tội phạm, hăng hái tham gia phong trào toàn dân phòng chống tội phạm và tệ nạn ma túy.
HOÀNG LÊ