SỬ DỤNG CHÓ DÒ... UNG THƯ

Con chó mang tên Uni thuộc Bộ Nông nghiệp Mỹ đang dò hàng hoá bất hợp pháp ở sân bay Dulles, Virginia.

Người ta thường nói không thể dạy những con chó già các mẹo mới. Tuy nhiên, đừng nói điều đó với giáo sư thú y Larry Myers thuộc Đại học  Auburn (Alabama, Mỹ). Ông đã huấn luyện những con chó không ai còn cần đến để dò mọi thứ: từ ma tuý, bom cho tới cá catfish ươn và sâu hại trong nông nghiệp. Nay, chó lại có thể dò cả bệnh ung thư ở người!

Theo Myers với phương pháp đào tạo đúng, mọi con chó có thể học cách dò một mùi độc nhất, thậm chí mùi của các dạng ung thư. Ông thường huấn luyện những con chó lạc. James Walker, giám đốc Viện Nghiên cứu Giác quan tại ĐH Florida cho biết khứu giác của chó thường nhạy hơn con người gấp 10.000-100.000 lần. Walker dự định huấn luyện chó dò ung thư tiền liệt tuyến trong nước tiểu của người vào cuối năm nay. Vẫn chưa chắc tại sao chó ngửi mùi giỏi hơn người song có lẽ khả năng này liên quan tới... mũi.

Nghiên cứu gần đây cho thấy lượng thụ thể khứu giác trong mũi của chó cũng như tế bào thần kinh từ mũi tới não lớn hơn nhiều so với người. Theo Walker, rõ ràng là phần não dành cho khứu giác của chó to hơn. GS Myer lưu ý rằng chó và người có khứu giác tương tự song cần nghiên cứu thêm để xác định sự khác biệt tinh tế giữa hai loài, bao gồm cả chất dịch nằm bên trên các thụ thể khứu giác khác biệt của chúng ta và phân tử tạo nên những thụ thể đó.

Chương trình huấn luyện chó của họ sử dụng n-amyl acetate, một hoá chất kích thích có mùi giống như chuối. Họ dần dần hạ thấp lượng hoá chất này trong các mẫu thử nghiệm rồi từ từ đưa vào cơ chế huấn luyện những mẫu nước tiểu có và không có tế bào ung thư. Nếu chó đi từ chỗ nhận dạng đúng khoảng 50% rồi làm tốt hơn thế, điều đó cho thấy chúng đang học phân loại mẫu nước tiểu thành hai loại: từ người bình thường và từ người mắc bệnh ung thư.

Sau hai tháng, các nhà nghiên cứu sẽ ngừng sử dụng n-amyl acetat và chỉ kiểm tra chó trên những mẫu nước tiểu. Do các mẫu nước tiểu sẽ được giám sát bởi các bác sĩ nên những con chó được huấn luyện thành công sẽ giỏi không kém con người đã học y khoa. Bước cuối cùng trong quá trình huấn luyện sẽ là việc phân tích kéo dài vài năm: chó sẽ được thử nghiệm trên mẫu nước tiểu không được giám sát. Các nhà khoa học ghi lại phân tích của chó và theo dõi bệnh nhân để xác định liệu chó có thể chẩn đoán ung thư sớm hơn các kỹ thuật thông thường hay không Walker lưu ý rằng sẽ phải mất ít nhất 5 năm nữa trước khi chó hoặc công nghệ dựa trên chúng chào đón mọi người tới dò ung thư tại phòng khám của bác sĩ.

Minh Sơn (Tổng hợp)